Rugby

Rugby – popularne określenie grupy sportów drużynowych o wspólnym pochodzeniu. W Polsce rugby zwykle jest utożsamiane z rugby union lub rugby 7, rzadziej z rugby league. Pozostałe sporty z tej grupy to futbol amerykański, futbol kanadyjski oraz futbol australijski.
Nazwa gry pochodzi od angielskiej szkoły w Rugby, gdzie w 1823 roku rozegrano pierwszy mecz. Twórcą był William Webb Ellis, który podczas gry w piłkę nożną podniósł piłkę i pobiegł z nią przez boisko. W roku 1895, w wyniku sporu o płace zawodników, powstały w Anglii dwie odrębne formy tej gry: nowsza, zawodowa, w której trzynastoosobowe zespoły rywalizują w ramach Rugby league, oraz tradycyjna i szeroko rozpowszechniona wersja, do 1995 teoretycznie amatorska, z drużynami piętnastoosobowymi zrzeszonymi w Rugby union. Mimo niewielkich różnic w przepisach, ogólne zasady i cel gry pozostają takie same.

Saneczkarstwo

Saneczkarstwo lub inaczej sport saneczkowy – jedna z dyscyplin zaliczanych do sportów zimowych. Wyścigi na sankach sportowych są rozgrywane na torach sztucznych lub naturalnych, w konkurencji kobiet i mężczyzn, indywidualnie i w dwójkach.O zwycięstwie decyduje łączny czas przejazdów, tzw. ślizgów. Zazwyczaj są to dwa ślizgi. Od sezonu 2010/11 w ramach zawodów o Puchar Świata rozgrywane są sztafety, w których kolejno startują: kobieta, mężczyzna, dwójka męska. W sztafetach czas jest liczony od startu kobiety do zakończenia ślizgu przez dwójkę. Po dojechaniu do mety, kobieta dotyka tablicę znajdującą się nad torem, co automatycznie otwiera bramkę startową dla mężczyzny. Analogicznie w przypadku mężczyzny i startu dwójki.
Są rozgrywane na torach sztucznych:

• od 1914 mistrzostwa Europy
• od 1955 mistrzostwa świata
• od 1964 jest dyscypliną olimpijską

Rozwojem saneczkarstwa na świecie kieruje założona w 1957 Międzynarodowa Federacja Saneczkarska (Federation Internationale de Luge de Course - FIL), w Polsce - Polski Związek Sportów Saneczkowych, założony w 1957 r. jako kontynuacja założonej w 1930 r. Sekcji Saneczkarskiej przy Polskim Związku Narciarskim.
Kolebką polskiego saneczkarstwa jest Krynica-Zdrój. W 1909 roku powstała pierwsza sekcja saneczkarska przy klubie sportowym Makabi w Krynicy, w 1914 roku Polska po raz pierwszy wzięła udział w mistrzostwach Europy. Po I wojnie światowej podjęto decyzję o budowie toru saneczkowego na stokach Góry Parkowej w Krynicy. Tor został oddany do użytku w 1929 roku, w 1938 roku na szczycie Góry Parkowej wybudowano betonową wieżę rozbiegową. Tor był wielokrotnie przebudowywany, w latach osiemdziesiątych popadł w ruinę. W 2008 roku rozpoczęto budowę nowoczesnego, sztucznie mrożonego toru saneczkowo–bobslejowo–skeletonowego.
Od 1930 roku Krynica stała się stolicą polskiego saneczkarstwa na 20 lat. Po II wojnie światowej saneczkarstwo zaczęło się rozwijać na Dolnym Śląsku, głównie w Karpaczu, gdzie w 1950 roku wybudowano nowoczesny tor sankowo-bobslejowy, także w Szklarskiej Porębie i Jakuszycach.
Pierwsze mistrzostwa Polski odbyły się w 1930 roku w Krynicy. Pierwszy tytuł mistrzowski wywalczył Bronisław Witkowski, a razem z nim na podium stanęli klubowi koledzy z KTH Krynica: Stefan Szerauc i Stanisław Rączkiewicz.
W Polsce organizowane były imprezy o randze mistrzostw Europy i świata:

• 1935 – Mistrzostwa Europy w Krynicy
• 1958 – Mistrzostwa Świata w Krynicy
• 1962 – Mistrzostwa Świata w Krynicy
• 1965 – Mistrzostwa Europy Juniorów w Karpaczu
• 1979 – Mistrzostwa Europy Juniorów w Krynicy
• 1985 - Mistrzostwa Europy w Szczyrku na torze naturalnym

Wielkim sukcesem polskiego saneczkarstwa zakończyły się mistrzostwa z 1958 roku, podczas których reprezentanci Polski zdobyli 7 na 9 możliwych do zdobycia medali.
Najlepsi polscy zawodnicy i zawodniczki:

• Jerzy Wojnar – dwukrotny mistrz i wicemistrz świata
• Ryszard Pędrak-Janowicz – mistrz, wicemistrz i brązowy medalista mistrzostw świata
• Barbara Piecha – mistrzyni i brązowa medalistka mistrzostw świata
• Maria Semczyszak – mistrzyni świata

Za najlepszych saneczkarzy w historii tej dyscypliny uważani są Georg Hackl, Armin Zöggeler i Hans Rinn, a wśród kobiet Sylke Otto, Margit Schumann i Steffi Martin^{[potrzebne źródło]}.
Obecnie saneczkarstwo w Polsce jest uprawiane w Bielsku-Białej, Gołdapi, Jeleniej Górze, Karpaczu, Krynicy-Zdrój, Nowinach Wielkich, Nowym Sączu, Sopotni Małej, Szczyrku.

Biegi narciarskie

Biegi narciarskie (także: biegi płaskie, dla odróżnienia od całkowicie innej dyscypliny zimowej – biegów zjazdowych) – sport zimowy popularny w krajach z rozległymi zaśnieżonymi terenami, głównie w północnej Europie oraz Kanadzie. Popularność tego sportu szybko rośnie także w Stanach Zjednoczonych, Rosji i krajach Europy Środkowej.
Biegi narciarskie wraz ze skokami narciarskimi oraz kombinacją norweską (połączenie biegów i skoków) należą do rodziny sportów narciarstwa klasycznego. Biegi stanowią również element narciarskiego biegu na orientację i triatlonu zimowego, a bieg w technice dowolnej – biathlonu.

Narciarstwo alpejskie

Narciarstwo alpejskie (lub narciarstwo zjazdowe) – jedna z form narciarstwa – obok narciarstwa klasycznego (biegi narciarskie i skoki narciarskie), narciarstwa dowolnego, skialpinizmu, skituringu – polegająca na zjeździe po ośnieżonym stoku górskim lub sztucznym na nartach przymocowanych do butów narciarskich za pomocą specjalnych wiązań. Może być realizowana jako rekreacja lub sport. Jest uprawiana na trasach zjazdowych, szlakach narciarskich i nartostradach lub poza trasami. Narciarz przeważnie korzysta również z kijków. Szczególnymi formami narciarstwa alpejskiego są m.in. narciarstwo telemarkowe, freeride, narciarstwo szybkie, narciarstwo ekstremalne i narciarstwo na trawie (na nartorolkach) lub igelicie.

Badminton

Badminton (kometka, wolant) - gra 2- lub 4-osobowa, polegająca na przebijaniu nad siatką lotki za pomocą rakietki; gra rozgrywana jest na punkty na polu o długości 13,4 m i szerokości 6,1 m. Siatka o szerokości 76 cm zawieszona jest na wysokości 1,524 m; lotka o wadze od 4,74 g do 5,50 g wykonana jest z 16 piórek (naturalnych lub syntetycznych).

Podnoszenie ciężarów

Podnoszenie ciężarów - dyscyplina ciężkiej atletyki, polegająca na podnoszeniu przez zawodnika sztangi o określonej masie, dwiema technikami - rwaniem i podrzutem.
Rwanie polega na uniesieniu sztangi z pomostu bezpośrednio ponad głowę i przytrzymanie jej. Zawodnicy wykonujący ten bój trzymają sztangę w tzw. szerokim uchwycie. Natomiast podrzut jest bojem, w którym zawodnicy podnoszą sztangę najpierw na klatkę piersiową, po czym następuje tzw. „wybicie góry”, czyli uniesienie sztangi ponad głowę. Każdy z zawodników ma prawo do trzech prób w każdej konkurencji.
Podnoszenie ciężarów obecne było już w programie pierwszych nowożytnych Igrzysk Olimpijskich w Atenach w 1896. Od tego czasu podnoszenie ciężarów rozgrywane było podczas wszystkich igrzysk z wyjątkiem igrzysk w Paryżu (1900), Londynie (1908) i Sztokholmie (1912).
Pierwszym nowożytnym mistrzem olimpijskim w podnoszeniu ciężarów w podrzucie jednorącz był Brytyjczyk Launceston Elliot, który uzyskał wynik 71 kg, drugie miejsce zajął Duńczyk Viggo Jensen (57,2 kg) a trzecie Grek Aleksandros Nikolopulos. W podrzucie oburącz triumfował Viggo Jensen (111,5 kg), drugi był Launceston Elliot a trzeci Niemiec Carl Schuhmann.

Żeglarstwo

Żeglarstwo – niegdyś odmiana transportu, dziś dyscyplina sportów wodnych, oraz rodzaj turystyki lub rekreacji, a także forma szkoleń – zarówno dla późniejszych marynarzy, oficerów i kapitanów jednostek, jak i jako tzw. szkoła charakterów dla młodzieży.

Pływanie

Pływanie – metoda poruszania się w wodzie wykorzystywana przez człowieka oraz zwierzęta. Jest popularną aktywnością rekreacyjną, szczególnie w krajach o cieplejszym klimacie i naturalnych zbiornikach wodnych. Pływanie jest też dyscypliną sportową.

Szermierka

Szermierka – sport walki, dawniej zwana fechtunkiem.
Jej korzeni należy szukać głównie w XVI-wiecznej Hiszpanii, Niemczech, Włoszech i Francji. Obecnie w walkach używa się tępej broni białej, dawniej była to broń sieczna.
Jest dyscypliną olimpijską (turnieje indywidualne i drużynowe) od 1896 (mężczyźni) i 1924 (kobiety). Jest jedną z czterech dyscyplin sportowych, które są rozgrywane na wszystkich nowożytnych igrzyskach olimpijskich.
Zawody odbywają się na całym świecie w pięciu kategoriach wiekowych: dzieci (do 13 lat), młodzików (do 15 lat), juniorów młodszych (do 17 lat), juniorów (do 20 lat), młodzieżowców (do 23 lat) oraz seniorów (open). Uprawiana jest w konkurencjach: szabla, szpada i floret.
Konkurencje - poza rodzajem broni - różnią się ważnym polem trafienia: w szpadzie jest to całe ciało, w szabli - górna połowa ciała (od pasa w górę), we florecie tylko tułów, oraz zasadami przydzielania punktów w sytuacji, gdy obaj zawodnicy trafią się równocześnie (tzw. trafienie obopólne, dubel).
We wszystkich konkurencjach trafienie jest sygnalizowane przez specjalne urządzenie elektryczne (aparat sędziowski). Trafienie w szpadzie zalicza się temu, kto je zadał pierwszy, lub obu zawodnikom, jeśli zadadzą je w tym samym czasie (różnica czasowa nie większa niż 0,2 sek). W szabli i florecie obowiązuje tzw. konwencja, czyli zasady umowne. Oznacza to np., że zawodnik wykonujący natarcie ma pierwszeństwo w zadaniu trafienia przed zawodnikiem wykonującym przeciwnatarcie, natarcie zawodnika traci pierwszeństwo na koszt odpowiedzi, po uprzednim jego sparowaniu zasłoną itd.

Wioślarstwo i kajakarstwo

Wioślarstwo – dyscyplina sportowa polegająca na wprowadzeniu w ruch łodzi pływającej po wodzie przy użyciu siły mięśni wioślarza używającego wioseł jako dźwigni prostej. Wioślarz siedzi plecami do zasadniczego kierunku ruchu łodzi. W łodzi wioślarskiej wszystkie części nośne, w tym również osie elementów ruchomych, muszą być trwale przymocowane do kadłuba łodzi, z wyjątkiem wózka, który porusza się po szynach wzdłuż osi podłużnej łodzi. Łodzie poruszane są przy pomocy wioseł opartych w obrotowych dulkach znajdujących się na odsadniach przymocowanych do burt łodzi. Sternik w osadach ze sternikiem, w przeciwieństwie do wioślarzy, zwrócony jest twarzą w kierunku płynięcia łodzi leżąc w części dziobowej lub siedząc z tyłu.

Kajakarstwo – wodna dyscyplina sportowa dzieląca się na kajakarstwo klasyczne, górskie, żeglarstwo kajakowe, kajak-polo, oraz freestyle kajakowy – najmłodszą odmianę kajakarstwa.

Tenis ziemny

Tenis, tenis ziemny – dyscyplina sportowa rozgrywana na korcie tenisowym, polegająca na przebijaniu rakietą tenisową piłki ponad lub obok siatki na pole przeciwnika, w sposób utrudniający jej odbiór. Może być rozgrywana pojedynczo (tzw. singel) lub w dwuosobowych zespołach zawodników jednej płci (debel) lub obu (mikst). Tenis należał do grona letnich dyscyplin olimpijskich w latach 1896-1924. Do ich programu powrócił w 1988 i jest w nim do dziś.

Rakieta oraz piłka tenisowa

Współczesna wersja tenisa narodziła się w Wielkiej Brytanii pod koniec XIX w. jako lawn tennis (pol. tenis na trawie). Wkrótce po swoim powstaniu tenis rozprzestrzenił się wśród wyższych warstw anglojęzycznych społeczeństw zanim stał się popularny na całym świecie^[1].

Tenis jest sportem olimpijskim uprawianym na wszystkich kontynentach przez ludzi w różnym wieku. W tenisa może grać każdy, kto jest w stanie utrzymać w ręku rakietę tenisową, w tym osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich czy zawodnicy głusi.

Reguły tenisowe, które po raz pierwszy spisano w 1877, w następnych dziesięcioleciach uległy jedynie kilku poważniejszym zmianom. Jedną z nich jest, wprowadzona w latach 70. XX wieku, rozgrywka tie-breakowa, drugą natomiast zaaprobowana na początku XXI w. technologia Hawk-Eye (pol. Jastrzębie Oko), umożliwiająca weryfikację decyzji sędziego w przypadku, gdy piłka trafia w pobliże którejkolwiek z linii kortu.

Najważniejszymi rozgrywkami tenisowymi w roku są cztery turnieje tworzące tzw. Wielki Szlem: Australian Open, Roland Garros, Wimbledon oraz US Open. Wśród zawodów reprezentacji międzynarodowych wyróżnia się: Puchar Davisa, Hopmana, rozgrywki Fed Cupu oraz Drużynowy Puchar Świata.

Kręgle

Kręgle (ang. bowling), rodzaj Gry w kule, polegający na strącaniu nimi dziesięciu ciężkich pionów (zwanych właśnie kręglami). Kręgle dzielą się na gatunki:

• kręgle parkietowe
• kręgle klasyczne
• bowling
• bowls

Kręgle klasyczne rozwinęły się jedynie w Europie. Z kolei bowling jest rozpowszechniony na całym świecie, większość ludzi pod hasłem "kręgle" widzi właśnie bowling.
Kula ma obwód 105 cm, znajduje się w niej dwie bądź więcej dziur na palce. Parkiet ma 18 m długości, 1 m szerokości; po bokach znajdują się rowy uniemożliwiające powrót kuli, która wypadła z toru. Kręgle mają 38 cm wysokości i 12 cm szerokości. Waga pojedynczego kręgla powinna wynosić od 1,47 kg do 1,64 kg.

Łucznictwo

Łucznictwo – umiejętność i praktyka posługiwania się łukiem do celnego wystrzeliwania strzał. W sportowym łucznictwie nie można korzystać z celowników optycznych, można natomiast korzystać ze sprzętu optycznego po lub przed oddaniem strzału. Sprzęt ten nie może być jednak częścią łuku.
W łucznictwie sportowym kobiety strzelają z odległości 70, 60, 50 i 30 m, a mężczyźni z 90, 70, 50 i 30 m. Odległości jednak zależą jeszcze od kategorii wiekowej zawodnika.
Teren torów łuczniczych musi być równy, z wykoszoną trawą, ustawiony w kierunku północnym.
Tarcza łucznicza składa się z 10 pól w pięciu kolorach:

• złotym (punkty 10 i 9),
• czerwonym (punkty 8 i 7),
• niebieskim (punkty 6 i 5),
• czarnym (punkty 4 i 3)
• białym (punkty 2, 1 i 0).

Różne warianty tarczy mogą mieć 122 lub 80 cm.
Istnieje także tarcza używana na zawodach w sezonie zimowym (halowym) o średnicy 20 cm, a jej pola są ograniczone do 6 punktów (trzy tarcze umieszczone jedna pod drugą). Strzelają do niej wszystkie kategorie wiekowe nie wliczając w to dzieci na odległość 18 m. Rzadko używana tarcza o średnicy 40 cm jest używana podczas zawodów w otwartym terenie, przez starsze kategorie wiekowe na odległości 30 m.

Koszykówka

Koszykówka – dyscyplina sportu drużynowego, w której dwie pięcioosobowe drużyny grają przeciwko sobie próbując zdobyć punkty umieszczając piłkę w koszu. Jest jedną z najpopularniejszych i najchętniej oglądanych dyscyplin na świecie. Za początek narodzin tej gry kontaktowej uważa się grudzień 1891 roku, a za jej twórcę uznaje się Jamesa Naismitha.
Koszykówkę wymyślił w grudniu 1891 r. Kanadyjczyk James Naismith, nauczyciel w stanie Massachusetts w USA, w odpowiedzi na prośbę, by opracował grę zespołową, którą mogliby uprawiać studenci college'u zimą w sali. Początkowo do gry w koszykówką używano zwykłej piłki futbolowej^[1]. Zasady koszykówki były bardzo proste i zostały spisane przez twórcę tego sportu. Gra ta stawała się coraz bardziej znana, a jej zasady zmieniały się. Wkrótce koszykówka była znana w całej Ameryce Północnej. 6 czerwca 1946 zostało założone BAA (Basketball Association of America), które później (jesienią 1949) przybrało nazwę NBA (National Basketball Association).

Co to jest piłka nożna ?

Piłka nożna (ang. football, amer. soccer) – gra zespołowa. Piłka nożna jest najpopularniejszą dyscypliną sportową na świecie.
Od 1900 r. dyscyplina olimpijska. Na całym świecie w 2006 roku w rozgrywkach brało udział 265 milionów zawodniczek i zawodników, oraz 5 milionów sędziów należących do 207 lokalnych związków zrzeszonych w FIFA^[1]. W meczach piłkarskich uczestniczą dwie rywalizujące ze sobą drużyny. Celem gry jest umieszczenie piłki w bramce przeciwnika. Zwycięża drużyna, która w regulaminowym czasie gry (dwie połowy po 45 minut każda w rozgrywkach seniorów) zdobędzie więcej bramek. Mecze piłkarskie odbywają się na prostokątnym, pokrytym murawą boisku. Rozmiary boiska to 45 m do 90 m szerokości i długości od 90 m do 120 m, lecz boisko nie może być kwadratowe. Od 14 marca 2008 roku każde nowe boisko powinno mieć 105 metrów długości i 68 metrów szerokości. Decyzję tą przyjął Komitet Wykonawczy FIFA na podstawie przepisów opracowanych przez IFAB instytucję odpowiedzialną za Przepisy Gry w Piłkę Nożną^[2].
Drużyna piłkarska składa się z 11 zawodników (aby zespół został dopuszczony do meczu musi być ich co najmniej 7) i maksymalnie 7 rezerwowych. Wśród graczy wyróżniamy bramkarza i graczy z pola: obrońców, pomocników i napastników. Podział graczy z pola na pozycje jest czysto umowny, w aktualnie stosowanych strategiach gry często następuje podczas meczu płynna wymiana między nimi. Bramkarz jest jedynym zawodnikiem, który może dotykać i łapać piłkę rękami w czasie gry, jednak zgodnie z Przepisami może to mieć miejsce jedynie we własnym polu karnym. W przypadku rozmyślnego zagrania piłki ręką przez bramkarza poza własnym polem karnym, jego drużyna zostaje ukarana rzutem wolnym bezpośrednim (zobacz Wykroczenia i kary), tak samo jak w przypadku pozostałych zawodników. Wbrew powszechnie panującej opinii, ukaranie bramkarza za rozmyślne zagranie piłki ręką w czasie gry poza własnym polem karnym karą indywidualną w postaci żółtej lub czerwonej kartki, może mieć miejsce jedynie w ściśle określonych w Przepisach Gry sytuacjach. Bramkarzowi nie wolno zagrywać piłki ręką po podaniu jej do niego przez współpartnera z wrzutu oraz po podaniu od współpartnera nogą (a konkretnie jej częścią poniżej kolana), jednak jeśli intencją zawodnika z drużyny nie było podanie piłki do bramkarza a wynikło to z przypadku, w takiej sytuacji bramkarz może zagrywać ręką, nieważne, którą częścią ciała zagrał współpartner.
Typowa gra piłkarska polega na utrzymywaniu się w posiadaniu piłki tak, aby nie weszła ona w posiadanie przeciwnika, na podaniach piłki nogą lub głową (nie ręką) do partnera z zespołu a następnie kopnięciu jej do bramki przeciwnika. Kontakt fizyczny między graczami zasadniczo jest niedozwolony. Zawodnicy, którzy nie są w posiadaniu piłki, starają się przemieszczać po boisku, próbując znaleźć się w pozycjach ułatwiających wymianę piłki pomiędzy graczami swojego zespołu, a jednocześnie utrudniających grę przeciwnikowi.
Piłka nożna jest jedną z szybciej prowadzonych gier. Piłka jest poza grą po opuszczeniu przez nią całym obwodem boiska lub po przerwaniu gry gwizdkiem przez sędziego. Warto przy tym zauważyć, że inaczej niż np. w piłce ręcznej zegar nie jest zatrzymywany, a czas spotkania dalej płynie. Piłka jest wprowadzana do gry w sposób ściśle określony w Przepisach Gry, który zależy od powodu, dla którego znalazła się poza grą.

Co to jest piłka siatkowa ?

Piłka siatkowa (popularna nazwa to siatkówka) – sport drużynowy, w którym uczestniczą dwa sześcioosobowe zespoły, w każdym: rozgrywający, atakujący, dwóch środkowych i dwóch przyjmujących oraz libero, – na boisku przebywa jednak tylko sześciu zawodników, libero zmienia się najczęściej ze środkowymi, gdy drużyna przyjmuje zagrywkę.

Siatkówka polega na odbijaniu piłki dowolną częścią ciała (najczęściej rękoma) tak, aby przeleciała ona nad siatką i dotknęła połowy boiska należącej do przeciwnika. Każdy zespół może wykonać trzy odbicia – odbiór, wystawa i atak. Każde następne jest błędem. Punkty zdobywa się na wiele sposobów, na przykład, gdy piłka dotknie połowy boiska przeciwnika lub gdy upadnie ona poza boiskiem, a rywal dotknął jej jako ostatni. Gra toczy się do momentu, gdy jedna z drużyn wygra trzy sety (w grupach młodzieżowych do dwóch wygranych setów – młodziczki i młodzicy). W każdym z nich rywalizacja toczy się do zdobycia 25 punktów przy przewadze co najmniej dwóch punktów. Przy wyniku 24:24 gra toczy się "na przewagi" – aż któraś z drużyn osiągnie dwupunktową przewagę nad drugą. Wyjątkiem jest 5 set, nazywany "tie-break", który jest rozgrywany gdy stan meczu po 4 setach wynosi 2:2. W tym secie zawodnicy grają do 15 punktów, również przy przewadze co najmniej dwóch punktów.